Spójniki
Spójniki dzielimy
na:
Spójniki kopulatywne (łączne)
Spójniki dysjunktywne (rozłączne)
Spójniki adwersatywne (przeciwstawne)
Spójniki warunkowe
Spójniki przyzwalające
Spójniki czasowe
Spójniki konkluzywne (wynikowe)
“Jedną z właściwości składni sanskryckiej jest to, że spójniki odgrywają w niej bardzo niewielką rolę.”
[Andrzej Gawroński "Podręcznik sanskrytu"]
1.
Spójniki
kopulatywne
(łączne)
- api अपि ‘też, nawet’
- atha अथ ‘więc, oto, i’
- ca च ‘i, oraz’
- api - api अपि- अपि
‘nie tylko - lecz także’ - ca - ca च-च ‘i - i’
पूर्वेषाम् अपि गुरुः
pūrveṣām api guruḥ
‘mistrzem nawet pradawnych’- अथ योगानुशासनम्
atha yogānuśāsanam
‘oto nauczanie jogi’
2.
Spójniki
dysjunktywne
(rozłączne)
- vā वा ‘albo’
- athavā अथवा
‘albo też’ - vā - vā
वा-वा
‘albo-albo’ - yadi vā - vā
यदि वा- वा
‘czy- czy też’ - na vā - na vā
न वा - न वा
‘ani-ani’ - kecit - kecit
केचित् - केचित्
‘jedni i drudzy’ - eke - apare/anye
एके - अपरे /अन्ये
‘jedni i drudzy’
- ईश्वरप्रणिधानाद् वा
īśvarapraṇidhānād vā
‘lub przez skupianie się na Iśwarze’
3.
Spójniki
adwersatywne
(przeciwstawne)
- tu तु ‘ale’,
- kiṃtu किंतु ,
paraṃtu परंतु
‘lecz, jednakże’ - param परम्
‘następnie, bardzo, raczej’ - punaḥ पुनः
‘znów, znowu, zaś’ - połączenia z tu तु ‘jednak(że), także ca athavā च अथवा
4.
Spójniki
warunkowe
- yad यद् ,
yadi यदि ‘jeżeli’
5.
Spójniki
przyzwalające
- yadyapi यद्यपि
‘chociaż’
(w następniku tathāpi तथापि)
6.
Spójniki
czasowe
- yadā यदा ‘gdy’... tadā तदा 'to (wtedy)'
- yāvat यावत् ‘póki’ ... tāvat तावत् 'póty'
7.
Spójniki
konkluzywne
(wynikowe)
- atas अतस्
‘stąd, więc’ - tad तद्
‘to, przeto, więc, tedy’ - aparam अपरम् ‘(po)nadto, przy tym’
- anyacca अन्यच्च
‘i inny, nadto, co więcej’ - yathā यथा … tathā तथा
'jak ... tak ...' - tathā ca तथा च
‘a dalej, jako też, podobnie’ - caiva चैव ‘(a) także’
- tasmāt तस्मात् ‘dlatego’
- tarhi तर्हि ‘wtedy, przeto’
- यथा तत्र तथान्यत्र
yathā tatra tathānyatra
'jak tam, tak i gdzie indziej'
8.
Partykuła
przyczynowa
- hi हि ‘bo, bowiem’, ‘wszak, wszakże, przecie’
- कालो हि मे यातुम्
kālo hi me yātum
‘wszak czas mi iść’