Menu Zamknij

Spójniki

Spójniki dzielimy
na:

  1. Spójniki kopulatywne (łączne)

  2. Spójniki dysjunktywne (rozłączne)

  3. Spójniki adwersatywne (przeciwstawne)

  4. Spójniki warunkowe

  5. Spójniki przyzwalające

  6. Spójniki czasowe

  7. Spójniki konkluzywne (wynikowe)

“Jedną z właściwości składni sanskryckiej jest to, że spójniki odgrywają w niej bardzo niewielką rolę.”

[Andrzej Gawroński "Podręcznik sanskrytu"]

1.
Spójniki
kopulatywne
(łączne)

  • api  अपि ‘też, nawet’ 
  • atha अथ ‘więc, oto, i’
  • ca च ‘i, oraz’
  • api - api अपि- अपि
    ‘nie tylko - lecz także’
  • ca - ca च-च  ‘i - i’

  • पूर्वेषाम् अपि गुरुः
    pūrveṣām api guruḥ 
    ‘mistrzem nawet pradawnych’

  • अथ योगानुशासनम्
    atha yogānuśāsanam
    ‘oto nauczanie jogi’

2.
Spójniki
dysjunktywne
(rozłączne)

  • vā वा ‘albo’
  • athavā अथवा 
     ‘albo też’
  • vā - vā
    वा-वा
     ‘albo-albo’
  • yadi vā - vā
    यदि वा- वा
    ‘czy- czy też’
  • na vā - na vā
    न वा - न वा
    ‘ani-ani’
  • kecit - kecit
    केचित् - केचित्
    ‘jedni i drudzy’
  • eke - apare/anye
    एके - अपरे /अन्ये 
    ‘jedni i drudzy’
  • ईश्वरप्रणिधानाद् वा
    īśvarapraṇidhānād vā
    ‘lub przez skupianie się na Iśwarze’

3.
Spójniki
adwersatywne
(przeciwstawne)

  • tu तु ‘ale’,
  • kiṃtu  किंतु ,
    paraṃtu  परंतु 
    ‘lecz, jednakże’
  • param परम्
    ‘następnie, bardzo, raczej’
  • punaḥ पुनः
     ‘znów, znowu, zaś’
  • połączenia z tu तु ‘jednak(że), także ca athavā च अथवा

4.
Spójniki
warunkowe

  • yad यद् ,
    yadi यदि ‘jeżeli’

5.
Spójniki
przyzwalające

  • yadyapi यद्यपि
     ‘chociaż’
    (w następniku tathāpi तथापि)

6.
 Spójniki
czasowe

  • yadā यदा ‘gdy’... tadā तदा 'to (wtedy)'
  • yāvat यावत् ‘póki’ ... tāvat तावत् 'póty'

7.
Spójniki
konkluzywne
(wynikowe)

  • atas अतस् 
    ‘stąd, więc’ 
  • tad तद् 
     ‘to, przeto, więc, tedy’
  • aparam अपरम् ‘(po)nadto, przy tym’
  • anyacca अन्यच्च
    ‘i inny, nadto, co więcej’
  •  yathā यथा … tathā तथा
    'jak ... tak ...'
  • tathā ca तथा च
    ‘a dalej, jako też, podobnie’
  • caiva चैव ‘(a) także’
  • tasmāt तस्मात् ‘dlatego’
  • tarhi तर्हि ‘wtedy, przeto’
  • यथा तत्र तथान्यत्र
    yathā tatra tathānyatra
    'jak tam, tak i gdzie indziej'

8.
Partykuła
przyczynowa

  • hi  हि ‘bo, bowiem’, ‘wszak, wszakże, przecie’
  • कालो हि मे यातुम्
    kālo hi me yātum
    ‘wszak czas mi iść’