जयतु संस्कृतम्
Sanskryt, starożytny język Indii, najstarszy z rodziny języków indoeuropejskich, określany jest jako boska mowa दैवि वाक् (daivi vāk) przekazana ludziom przez dawnych wieszczów - ṛṣi ऋषि, którzy z kolei otrzymali ją w natchnieniu od bogów. Podaje się, że powstał przed 1500 r. p.n.e. Jest to język rytuału, język Wed*, Świętych Pism, zarezerwowany dla boskiej sfery (दैविक daivika), dla aspektu poza zwykłą, ludzką egzystencją (लौकिक laukika).
O Alfabecie
Informacje o alfabecie sanskrytu - devanāgarī,
jego konstrukcji, fonetyce, ligaturach, znakach diakrytycznych i innych.
Ligatury
czyli dla początkującego budzące grozę zbitki spółgłoskowe niepokojące swoją liczebnością, które po opanowaniu alfabetu stają się jasne i proste w odczytywaniu.
05 | 12 | 2023
zima | hima
Parę słów związanych z zimnem i zimą.
Źródło: Słownik Sir Monier-WIlliamsa
24 | 10 | 2023
guru & laghu
Guru गुरु to bardzo stare słowo pojawiające się już w Rygwedzie* w znaczeniu ‘ciężki’ ...
pāṇini
Pāṇini पाणिनि jest wielkim indyjskim gramatykiem, twórcą Aṣṭādhyāyī अष्टाध्यायी, systematyzatorem sanskrytu, żyjącym pomiędzy VI a IV w. p.n.e. Uznawany jest za ojca lingwistyki.
dhātu
Dhātu to kluczowy termin w gramatyce sanskrytu, jest specyficzną formą wyjściową, pierwiastkiem, zawierającym w sobie znaczenie; źródłem, z którego tworzony jest wyraz.
vyākaraṇa
'Vyākaraṇa' w sanskrycie znaczy ‘gramatyka’, a ściślej mówiąc 'analiza'. Słowo 'vyākaraṇa' oznacza dosłownie 'rozdzielanie', 'odróżnianie', 'wyjaśnianie', 'analizowanie'.
sandhi
Termin sandhi सन्धि w gramatyce oznacza "połączenie, zejście się razem”. Sandhi są to reguły połączeń eufonicznych zarówno między wyrazami jak i w ich wewnątrz.
Terminy gramatyczne i techniczne
Przegląd 65 podstawowych terminów gramatycznych i technicznych, z którymi prędzej czy później spotkamy się zagłębiając się w gramatykę sanskrytu.
samogłoski
W alfabecie sanskrytu znajduje się 5 samogłosek a, i, ṛ, ḻ, u i ich przedłużone wersje. Może zaskoczyć nas obecność w tym szeregu ṛ i ḻ, które...
spółgłoski
Vyañjana oznacza manifestowanie się, przejawianie się, jak również ornament lub dekorację (jaką spółgłoska stanowi dla samogłoski).
spójniki
Spis spójników występujących w sanskrycie; spójniki kopulatywne, dysjunktywne, adwersatywne, warunkowe, przyzwalające, czasowe, konkluzywne.
Pada sup tiṅ
Wyraz (pada पद) tworzymy z pierwiastka (dhātu धातु).
'Sup tiṅ antam padam' oznacza, że wyraz kończy się albo na 'sup' albo na 'tiṅ' ...
Alfabet
Zobacz wpis na blogu przedstawiający alfabet w formie drewnianych kubików - pomoc w nauce lub w nauczaniu alfabetu devanāgarī देवनागरी.
Czasy
i tryby
Pierwsza
koniugacja
tworzenie
tematów I
tworzenie tematów II
Svara Sandhi
Ćwiczenia z sandhi samogłosek,
czyli z połączeń eufonicznych między wyrazami
Ćwiczenia
Ćwiczenia z pisania i czytania dla początkujących.
Siedem ćwiczeń od poziomu 0.
słońce
Sūrya
Z notatnika
Wybór krótkich notatek
i cytatów dotyczących głównie
alfabetu i gramatyki sanskrytu.
księżyc
candra
Kolory | वर्णाः | varṇāḥ
‘Varṇa’ वर्ण (m.) to 'barwa' i tak jak w języku polskim słowo to może odnosić się zarówno do koloru, jak i do dźwięku (barwa dźwięku). Początkowo oznaczało ‘kolor’, dopiero później zaczęło oznaczać ‘dźwięk, głoskę lub literę alfabetu'...
Rasa रस
“W sanskrycie klasycznym zakres pojęcia “rasa रस” wzbogacił się (tak jak w języku polskim) o dwoiste rozumienie “smaku” jako: zmysł smaku i gust ...
mantra मन्त्र
Mantra czyli święta formuła, hymn wedyjski, tekst lub mowa sakralna, “narzędzie myśli”, formuła ofiarna, modlitwa lub pieśń uwielbienia, mistyczny werset lub magiczna...
Dni
tygodnia
cztery kroki
w tłumaczeniu
Zanim dojdziemy do wprawy w tłumaczeniu sanskryckich tekstów pomocna będzie metoda czterech kroków, według której 'uporządkujemy’ zdanie i poszczególne jego części.
nazwy
zwierząt
sukha | duḥkha | kha
Z tymi dwoma słowami spotkamy się na pewno w trakcie uczenia się sanskrytu. To antonimy często występujące razem w złożeniach nazywanych dvandva द्वन्द्व. Co znaczą i czym jest 'kha' znajdziesz we wpisie poniżej.