'Nazwy lub terminy wyrażające doskonałość Tathāgaty (lub Buddhy) zaczerpnięte z sūtr'
według słownika “Sanskrit -Tibetan – English Vocabulary” (Mahāvyutpatti) Alexandra Csoma De Kőrösa.
Lama Chimpa o Słowniku:
„W 1967 roku ja i moi koledzy pracowaliśmy w Kalimpongu nad pewnymi tybetańskimi tekstami i korzystaliśmy z różnych słowników tybetańskich, w tym Csomy De Korosa. Wtedy to miałem pierwszą okazję przeczytać i uświadomić sobie wagę Słownika Tybetańsko-Angielskiego autorstwa Csomy de Korosa. Otrzymaliśmy z niego tłumaczenia na angielski wielu dziwnych tybetańskich słów. Od tego czasu używam go z wielkim szacunkiem dla Csomy de Korosa."
1.
सुविशुद्धबुद्धि
suviśuddhabuddhi
bardzo jasne rozumienie
(o bardzo jasnym rozumieniu)
2.
अद्वयसमुदाचार advayasamudācāra
prawe postępowanie,
niedwojakie/ niezachwiane postępowanie
3.
अलक्षण धर्म परायण alakṣaṇa dharma parāyaṇa
zajętość (w medytacji) rzeczami, które nie pozostawiają śladów (lub istotami metafizycznymi)
4.
बुद्ध विहारेण विहार
buddha vihāreṇa vihāra
przebywanie na sposób Buddy/
na sposób przebudzony
5.
सर्व बुद्ध समता प्राप्त
sarva buddha samatā prāpta
osiągnął równość ze wszystkimi Buddami
6.
अनावरण गतिं गतः anāvaraṇa gatiṃ gataḥ
ocenia bezbłędnie (lub wyraźnie, bez przeszkód)
7.
अनुपलिप्ता रूपैः anupaliptā rūpaiḥ
nie (jest) zabarwiony kształtem/ formą; nie bierze udziału w substancjach ustrojowych/cielesnych
8.
असंसृष्टः अरूपैः asaṃsṛṣṭaḥ arūpaiḥ
niezmieszany z bezkształtnymi
9.
विप्रमुक्तः स्कन्धेभ्यः vipramuktaḥ skandhebhyaḥ
uwolniony od skandh;
całkowicie wyewoluowany z pięciu agregatów
10.
विसंयुक्त धातुभिः visaṃyukta dhātubhiḥ
oddzielony/ uwolniony od korzeni (światowej egzystencji)
11.
संवृत्त आयतने
saṃvṛtta āyatane
poskromił wszystkie zmysły
12.
प्रच्छिन्नो ग्रन्थैः
pracchinno granthaiḥ
z całkowicie przeciętymi węzłami
13.
विमुक्तः परिदाघैः vimuktaḥ paridāghaiḥ
całkowicie uwolniony od wszelkich udręk
14.
परिमुक्त स्तृष्णायाः parimukta stṛṣṇāyāḥ
całkowicie uwolniony od pragnienia; całkowicie wolny od namiętności/ chciwości
15.
ओघादुत्तीऋणः oghāduttīṛṇaḥ
przeprawił się przez rzekę lub znalazł się poza strumieniem/ przekroczył strumień
16.
परिपूर्णो ज्ञानेन
paripūrṇo jñānena
jest całkowicie przepełniony mądrością (wiedzą)
17.
प्रतिष्ठितोतीतानागतप्रत्युत्पन्नानां
बुद्धानां भगवतां ज्ञाने
pratiṣṭhitotītānāgatapratyutpannānāṃ buddhānāṃ bhagavatāṃ jñāne
umocniony w wiedzy Buddów, Bhagavanów, zrodzonych w przeszłości, teraźniejszości i przyszłości
18.
अप्रतिष्ठितो निर्वाणे apratiṣṭhito nirvāṇe
nie ograniczony nirvaną
19.
स्थितो भूतकोट्यां स्थित sthito bhūtakoṭyāṃ sthita
20.
सर्व सत्यालोकनायां भूमौ sarva satyālokanāyāṃ bhūmau
widzi prawdę (dotyczącą) wszystkich żywych istot
21.
अनन्त शिष्य गण सुविनीत ananta śiṣya gaṇa suvinīta
(otoczony) grupą nieskończenie zdyscyplinowanych uczniów
22.
अनाभोग बुद्ध कार्य प्रति प्रसभ anābhoga buddha kārya prati prasabha
działalność Buddy jest doskonała i nigdy się nie kończy ?
23.
मुक्तो मुक्त परिवार
mukto mukta parivāra
uwolniony uwalnia (swoich) wyznawców
24.
पारगत pāragata
przeszedł na drugi brzeg;
przekroczył strumień, rzekę, ocean;
święty, czysty, arhat
25.
स्थलगत sthalagata
dotarł/ doszedł/ przeszedł na stały (ląd)
26.
तीर्ण् tīrṇa
przekroczył lub przeszedł (strumień lub ocean życia)
27.
तारक tāraka
wyzwolony; ten, kto bezpiecznie przenosi na drugi brzeg; ten, który ratuje; przenoszący
28.
आश्वस्त āśvasta
wytchnienie; (przynoszący) ulgę
29.
भिन्न क्लेश
bhinna kleśa
przełamał nieszczęścia biedy (grzech)
30.
वाहित पाप धर्म
vāhita pāpa dharma
z usuniętą grzeszną naturą/ z bezgrzeszną naturą
31.
वेदक vedaka
ten, który wie lub rozumie; wiedzący
32.
विनीवरण vinīvaraṇa
bez przeszkód, wolny od wszelkich plam/ skalań; bez skazy
33.
विप्रसन्न मनाः
viprasanna manāḥ
czysty, spokojny umysł
34.
एक रक्ष
eka rakṣa
bycie jedynym opiekunem lub posiadanie tylko jednego opiekuna lub obrońcy
35.
स्मृति दौवारिक सम्पन्न
smṛti dauvārika sampanna
doskonały odźwierny “Pamięci”
36.
अप्रमाण गत बुद्ध माहात्म्य apramāṇa gata buddha māhātmya
zdobył lub osiągnął wielkoduszność Buddy
37.
अप्रतिष्ठ ध्यान वर्त्तने apratiṣṭha dhyāna varttane
nie wymaga wcześniejszej medytacji